Kołobrzeg

PAŃSTWO: Polska                             
WOJEWÓDZTWO: zachodniopomorskie
POWIAT: kołobrzeski
DIECEZJA: koszalińsko-kołobrzeska 
 
Położony u ujścia Parsęty do Bałtyku Kołobrzeg jest jednym z najstarszych miast nie tylko Pomorza, ale również całego kraju. To także prężnie rozwijający się kurort, w którym może przebywać jednocześnie blisko 40 tysięcy kuracjuszy. Ponadtysiącletnia historia, liczne (często bardzo cenne) zabytki oraz atrakcje przyrodnicze to tylko najważniejsze  z elementów stawiających miasto w czołówce największych walorów turystycznych województwa.
Już w IX w. funkcjonował tu gród obronny, zlokalizowany nad Parsętą, w pobliżu dzisiejszej dzielnicy Budzistowo. To tutaj w 1000 r. książę Bolesław Chrobry założył pierwsze biskupstwo obejmujące swoim terytorium całe Pomorze. Po jego upadku przez długi czas Kołobrzeg znajdował się pod kuratelą biskupów kamieńskich, a w 1255 r. otrzymał prawa miejskie. 
Historia miasta jest nierozerwalnie związana z bogatymi złożami soli, odkrytymi tu już w okresie średniowiecza. Kiedy w Budzistowie funkcjonował gród obronny, na Wyspie Solnej działali już solnicy trudniący się warzeniem tego cennego surowca. Kołobrzeskie saliny należały do książąt pomorskich i stały się źródłem wielkiej potęgi gospodarczej miasta. Od XIV w. Kołobrzeg należał do Związku Hanzeatyckiego, w którym odgrywał często bardzo znaczące role. W lecznictwie po raz pierwszy solanki zostały użyte w 1830 r. i właśnie ten moment można uważać za początek późniejszego kurortu. Potężne tężnie, powstałe już w późnym średniowieczu, działały w parkach zdrojowych aż do końca XIX w. Wody solankowe dodatkowo są tu niezwykle bogate w brom, jod, wapń, magnez oraz inne cenne pierwiastki.Od XVII w. Kołobrzeg stał się ufortyfikowaną twierdzą, obleganą m.in. przez wojska napoleońskie w 1807 r. Do dziś zachowały się bastiony i elementy fortyfikacji, które w części udostępnione są do zwiedzania. Największych zniszczeń miasto doświadczyło w marcu 1945 r. podczas tzw. bitwy o Kołobrzeg. Wówczas zamieniło się w ruinę niemal 95% zabudowy Kołobrzegu. Obecnie miasto przeżywa swoje odrodzenie. Odbudowana starówka należy do najładniejszych na Pomorzu Zachodnim, a ogromne połacie parków, liczne skwery, aleje i ogrody sprawiają wrażenie jednego wielkiego miasta-ogrodu. Od czasów przedwojennych Kołobrzeg zadziwia ogromną liczbą unikatowych gatunków drzew, stanowiących swoiste rarytasy dendrologiczne w skali europejskiej. Uważny poszukiwacz znajdzie tu więc m.in. cedry atlaskie, korkowce amurskie, metasekwoje, dęby omszone czy ewodie.
 
Muszla św. Jakuba z terenu kołobrzeskiej starówki
Podczas prac archeologicznych prowadzonych w czasie odbudowy kołobrzeskiej starówki w latach 90. XX w. znaleziono dużą muszlę z gatunku Pecten (zwaną również muszlą świętego Jakuba), pochodzącą ze średniowiecza. Miała ona dwie dziurki, służące najprawdopodobniej do przeciągnięcia sznurka i zawieszenia na szyi bądź przymocowania do ekwipunku. Świadczy to o obecności w Kołobrzegu pielgrzymów, którzy wybierali się do Santiago de Compostela lub stamtąd wracali. To jedyne tego typu znalezisko na obszarze całej Pomorskiej Drogi Świętego Jakuba.
 
GŁÓWNE ATRAKCJE MIASTA
 
Bazylika konkatedralna pw. Wniebowzięcia NMP
Potężna bryła bazyliki należy do najwspanialszych przykładów gotyku ceglanego w Polsce. Jest to jedyny kościół na Pomorzu i jeden z nielicznych w kraju, którego wnętrze tworzy aż pięć naw.
Szeroka, potężna wieża stała się nawet symbolem miasta. Zniszczona podczas działań wojennych katedra została pieczołowicie odbudowana a jej wnętrze kryje prawdziwe arcydzieła, cudem zachowane od zniszczeń. Po wejściu do środka zaskakuje południowy rząd filarów, który wyraźnie odchyla się od pionu. Świątynia została zbudowana na dość grząskim terenie i już na samym początku jej istnienia zaczęła się odchylać w różne strony. Dzięki zapobiegliwości ewangelickiego pastora Paula Hinza, który schował cenne elementy wyposażenia przed zawieruchą wojenną, katedralne zbiory dorównują dziś niejednemu muzeum. Szczególne interesująca jest predella (podstawa) ołtarza głównego, która przedstawia motyw pielgrzymki do grobu świętego Jakuba w Santiago de Compostela. Pochodzi ona z innego, wcześniej istniejącego tu ołtarza poświęconego Apostołowi, a przechowywanego w Muzeum Narodowym w Szczecinie. Postać pielgrzyma z charakterystyczną muszelką pojawia się również na obrazie „Rycerz na cmentarzu” z 1492 r., zawieszonym przy schodach prowadzących na emporę organową. Wśród bogato zdobioną chrzcielnicę z brązu z XIV w., stalle rajców miejskich oraz bogaty zbiór średniowiecznych żyrandoli, w tym słynną Koronę Schlieffenów z 1523 r. i Koronę Holków zawieszone w głównej nawie kościoła. Szczególnym arcydziełem jest stojący w nawie południowej siedmioramienny świecznik z 1327 r., jeden z największych na świecie. To wspaniałe dzieło wykonał z brązu Jan Apengeter i jest ono przepełnione symboliką chrześcijańską w najlepszym wydaniu artystycznym. Wnętrze katedry zdobią ponadto liczne obrazy, rzeźbione ołtarze i tablice epitafijne znanych mieszkańców Kołobrzegu. Kołobrzeska bazylika jest obecnie kościołem konkatedralnym diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej i jedną z czterech katedr na terenie województwa zachodniopomorskiego. Przed katedrą warto zwrócić uwagę na Pomnik Tysiąclecia Utworzenia Biskupstwa w Kołobrzegu, zwany też Pomnikiem innych, niezwykle cennych dzieł warto zwrócić uwagę na Pomnik Tysiąclecia Utworzenia Biskupstwa w Kołobrzegu, zwany też Pomnikiem Milenijnym. Przedstawia cesarza niemieckiekiego Ottona III i króla polskiego Bolesława Chrobrego na tle rozdartego krzyża, ponad którym leci gołąbek z gałązką oliwną. W 2008 r. rozbudowano pomnik poprzez dodanie dwóch figur papieży: Polaka Jana Pawła II i Niemca Benedykta XVI. Ciekawostką jest 
fakt, że jest to pierwszy na świecie pomnik papieża Benedykta.
 
 

Warto również zobaczyć w Kołobrzegu:

• neogotycki ratusz miejski – monumentalną budowlę stojącą na głównym placu miejskim, powstałą w połowie XIX w. według projektu słynnego pruskiego architekta Karla Friedricha Schinkla; na oryginalnych, pochodzących z poprzedniego średniowiecznego ratusza kamiennych filarach widnieje kamienna podobizna Jakuba Adebara – średniowiecznego buntownika, skazanego na śmierć i ściętego w tym miejscu;
• pozostałości twierdzy Kołobrzeg: redutę Morast, Redutę Solną, Fort Kleista oraz Fort Ujście z powstałą później na cokole fortecznym latarnią morską;
Basztę Prochową – jedyny zachowany element dawnych fortyfikacji miejskich Kołobrzegu;
Muzeum Oręża Polskiego – unikatowy zespół muzealny prezentujący dzieje i tradycje Wojska Polskiego;
parki miejskie – tereny zielone wraz z niezwykle cennymi rarytasami dendrologicznymi i unikatowym tzw. chłodnikiem lub bindażem – tunelem uformowanym z pni i gałęzi grabów, osłaniającym spacerowiczów przed słońcem w upalne dni;
źródło solanki – miejsce, z którego tryska naturalna woda solankowa, nadająca się doskonale m.in. do... kiszenia ogórków;
• odbudowaną starówkę, nawiązującą swoim kształtem i stylem architektonicznym do zabudowy typowych pomorskich miast.

 

 

 

Uwagi oraz sugestie

DO GÓRY