Etap 15 Gdańsk Sobieszewo - Gdańsk Oliwa

Gdańsk-Sobieszewo (0,0 km) – Gdańsk Główne Miasto (11,5 km) – Gdańsk kościół św. Jakuba (14,2 km) – Gdańsk-Oliwa katedra (24,2 km) 
 
PAŃSTWO: Polska              
WOJEWÓDZTWO: pomorskie
POWIAT: Gdańsk              
ARCHIDIECEZJA: gdańska
 
Gdy się położę, zasypiam spokojnie, bo Ty sam jeden, 
Panie, pozwalasz mi mieszkać bezpiecznie. (Ps 4,9)
 
Niemal w całości odcinek ten przebiega na terenie zabudowanym. W granicach administracyjnych Gdańska mija tereny przemysłowe i portowe, jak również cenną pod względem historycznym i architektonicznym Starówkę. To prawdziwa podróż w czasie, gdzie współczesność miesza się z bogatą historią i tradycjami.
 
TRASA
Po wyjściu spod sanktuarium Matki Bożej Saletyńskiej (0,0 km) Pomorska Droga Świętego Jakuba kieruje się zgodnie z oznakowaniem przez most pontonowy na Martwej Wiśle, po czym skręca i wzdłuż brzegów rzeki wiedzie w kierunku widocznego z daleka kompleksu zabudowań Rafinerii Lotos (4,5 km). Mijamy zakład ul. Benzynową, a następnie koło centrum Makro wchodzimy na ubitą polną drogę, którą podążamy w kierunku centrum przez około 3 km. Od ul. Zawodzie (10,6 km) trasa wiedzie już drogą asfaltową i po minięciu stadionu GKS Wybrzeże oraz sporej wielkości targowiska dochodzi do Długich Ogrodów, Bramy Żuławskiej i kościoła św. Barbary (11,5 km). 
Docieramy tym samym do historycznego centrum Gdańska. Trasa przez centrum Gdańska rozpoczyna się przy Długich Ogrodach (11,5 km). Po przejściu przez mosty nad Motławą i Wyspę Spichrzów skręcamy w prawo tuż przed Zieloną Bramą. Po kilkudziesięciu metrach pod Bramą Mariacką idziemy ul. Mariacką w kierunku widocznej bazyliki katedralnej Wniebowzięcia NMP (12,5 km). Warto zwrócić uwagę na piękną panoramę Głównego Miasta, jaka rozpościera się z Wyspy Spichrzów i mostu na rzece. Widać stąd również charakterystyczny zabytkowy żuraw, będący prawdziwym symbolem Gdańska.
Po obejściu katedry i minięciu Kaplicy Królewskiej idziemy ulicami Grobla I, II, III i IV i Podwalem Staromiejskim w kierunku Wielkich Młynów. Wcześniej na skrzyżowaniu z ul. Świętojańską (12,9 km) widoczne są zabytkowe kościoły – z lewej kościół św. Mikołaja, z prawej natomiast kościół św. Jana. Zgodnie z oznakowaniem Pomorskiej Drogi Świętego Jakuba kierujemy się ul. Wielkie Młyny, mijając piękny gotycki kościół św. Katarzyny, którego wieża została poważnie zniszczona podczas pożaru w 2006 r. (obecnie odbudowana). Zaraz za nim widoczna jest bryła znanego w świecie „Solidarności” kościoła św. Brygidy z bursztynowym ołtarzem głównym. Po kilkuset metrach dochodzimy do kościoła św. Jakuba (14,2 km). Od tego miejsca szlak opuszcza teren Starego Miasta  i wiedzie obok terenów stoczniowych (14,5 km) i placu Solidarności z pomnikiem Poległych Stoczniowców, tzw. Trzech Krzyży, w kierunku północno-wschodnim. Po lewej w oddali widoczne jest wzgórze, tzw. Góra Gradowa, z wysokim Krzyżem Milenijnym na jej szczycie. Znajduje się tam jeden z najładniejszych punktów widokowych w Gdańsku, z szeroką panoramą Starego Miasta, śródmieścia Gdańska i terenów stoczniowych. W znajdujących się po sąsiedzku pruskich fortach działa Centrum eksperymentalne Hewelianum oraz ekspozycja poświęcona dziejom fortyfikacji. Trasa wiedzie dalej koło budynku Opery Bałtyckiej (16,4 km), Politechniki Gdańskiej (16,9 km), ulicami Bracką, Narutowicza, Chrzanowskiego i Polanki aż do centrum Gdańska-Oliwy (23,6 km). Przez Stary Rynek Oliwski, a następnie ul. Cysterską dochodzimy do siedziby Kurii Metropolitalnej i dawnego zespołu klasztornego ojców cystersów, obecnie kościoła katedralnego św. Trójcy, NMP i św. Bernarda w Oliwie (23,8 km). Kilkaset metrów dalej dochodzimy do kościoła św. Jakuba (24,2 km) i kończymy etap.
 
 
PRZYSTANKI NA TRASIE
Gdańsk
Niegdyś jedno z najbogatszych miast Rzeczpospolitej o ponadtysiącletniej historii. Wzmianki o nim pojawiają się już w X w. przy okazji opisu żywota św. Wojciecha. Przez wieki Gdańsk był zarówno miastem królewskim, jak i kupieckim, i handlowym, sławnym w całej Europie. Należał do związku miast hanzeatyckich i przez wiele wieków był kością niezgody pomiędzy Polską a Niemcami. Przez niemal 150 lat (na przełomie XIV i XV w.) panowali tu Krzyżacy, którzy wznieśli nad Motławą okazały zamek. Ponieważ miasto przechodziło z rąk do rąk, równie często zmieniały się przywileje nadawane przez kolejnych władców jego mieszkańcom, m.in. 
przywilej bicia własnej monety czy swobodnego transportu towarów Wisłą z Polski, Litwy i Rusi bez konieczności kontroli. W XVII w. Gdańsk otoczony było pierścieniem fortyfikacji, którego wyraźne ślady w postaci bastionów, wałów i fos są doskonale widoczne do dziś. Po wojnie napoleońskiej w 1807 r. na mocy postanowień traktatu w Tylży utworzono pierwsze Wolne Miasto Gdańsk. Początkowo nie na długo, bo jedynie do 1814 r., kiedy to znalazło się pod panowaniem Prus (podobnie jak po drugim rozbiorze Polski w 1793 r.). Ponowne utworzenie Wolnego Miasta nastąpiło w 1920 r., na mocy traktatu wersalskiego kończącego I wojnę światową. Polska odpowiadała wówczas za politykę zagraniczną miasta, a także posiadała prawo swobodnego używania gdańskiego portu. Pierwsze bitwy II wojny światowej rozegrały się właśnie tutaj. Obrona Poczty Polskiej oraz przyczółka Westerplatte we wrześniu 1939 r. stały się już symbolami bohaterstwa Polaków. To bohaterstwo ujawniło się w Gdańsku również 50 lat później, kiedy dążenia niepodległościowe, które doprowadziły do obalenia systemu komunistycznego, były obecne w ruchach robotniczych Stoczni Gdańskiej. Stąd wywodzi się Lech Wałęsa, były przywódca Solidarności i prezydent RP. Mimo że niemal całe historyczne śródmieście zostało odbudowane po zniszczeniach ostatniej wojny, a znaczna część zabytków ruchomych uległa rozproszeniu, Gdańsk stanowi jeden z najcenniejszych zespołów zabytkowych w Polsce, z których duża część znajduje się na Europejskim Szlaku Gotyku Ceglanego.
 
Brama i ulica Mariacka – jedna z piękniejszych ulic Głównego Miasta z zachowanym klimatem dawnego miasta. Prowadzi od gotyckiej Bramy Mariackiej, będącej jedną z kilku bram wodnych dawnego Gdańska, aż do bazyliki Wniebowzięcia NMP. Jest zamknięta dla ruchu kołowego, a budynki stojące wzdłuż ulicy mają charakterystyczne dla architektury miasta kamienne przedproża.
 
Bazylika konkatedralna pw. Wniebowzięcia NMP – ze względu na liczne wieże zwana potocznie „koroną miasta”. Jest największą na świecie świątynią zbudowaną z cegły i drugim co do wielkości (po bazylice licheńskiej) kościołem w Polsce. Otoczona przez gęstą zabudowę staromiejskich kamieniczek dominuje w krajobrazie starego Gdańska. Jej budowę rozpoczęto w XIV w. i pomimo burzliwych dziejów zachowała ona historyczną formę architektoniczną oraz niezwykle bogate wyposażenie wnętrza. Jest wręcz skarbnicą wybitnych dzieł sztuki od gotyckich po współczesne. Od 1529 r. świątynia aż do II wojny światowej służyła tutejszym 
protestantom i w tym okresie wystrój kościoła uzupełniony został o wspaniałe dzieła manierystyczne i barokowe. Do najważniejszych zabytków należą m.in.: późnogotycki ołtarz główny „Koronacja Marii” – bogato rzeźbiony i malowany poliptyk z XVI w., drewniane sakramentarium z 1482 r. w kształcie kilkukondygnacyjnej gotyckiej wieżyczki, gotycka rzeźba Pięknej Madonny prezentowana w kaplicy św. Anny, XVI-wieczna Grupa Ukrzyżowania na belce tęczowej z okazałym krucyfiksem wysokości ponad 4 m, gotyckie i barokowe ołtarze boczne (św. Barbary, św. Doroty, św. Adriana i inne), wspaniała XV-wieczna tablica dziesięciorga przykazań oraz imponujący zegar astronomiczny wykonany dla kościoła w 1464 r. przez toruńskiego mistrza Hansa Düringera.
 
 
Kaplica Królewska – barokowa kaplica, wybudowana przy świątyni w XVII w. z inicjatywy gdańskich katolików, z pomocą króla Jana III Sobieskiego.
 
Kościół św. Jana jest jedną z najcenniejszych świątyń Gdańska, powstałą w połowie XIV w. Trójnawowy korpus zbudowany na planie krzyża zakończony jest wysoką, bogato zdobioną ceglaną wieżą od strony zachodniej. Świątynia ta do początku lat 90. pozostawała nieodbudowana, a obecnie, prócz funkcji sakralnych, pełni także funkcję miejsca spotkań kulturalnych. We wnętrzu wielkie wrażenie robi kamienny renesansowy ołtarz główny, wykonany z piaskowca gotlandzkiego na początku XVII w. Do wyposażenia kościoła należą również cenne nagrobki i epitafia pastorów oraz patrycjuszy miejskich.
 
Kościół św. Mikołaja jest jednym z najstarszych kościołów Gdańska (koniec XII w.) i był świątynią klasztorną ojców dominikanów sprowadzonych tu w XIII w. przez św. Jacka Odrowąża. Burzliwa historia kościoła zawiera również momenty ważne dla historii Polski. To tutaj w 1587 r. miało miejsce wręczenie aktu elekcji przybyłemu ze Szwecji królowi Zygmuntowi III. Ciekawe, że kościół św. Mikołaja jako jedyny nie uległ zniszczeniu podczas II wojny światowej. Na terenie dawnego klasztoru dominikanów (na północ od świątyni) podczas badań archeologicznych odsłonięto relikty romańskiej świątyni oraz pozostałości miasta z czasów książąt gdańskich. Dziś stoi tu zabytkowa hala targowa z lat 80. XIX w., w podziemiach której eksponowane są fundamenty wspomnianego romańskiego kościółka.
 
Wielki Młyn został wzniesiony w połowie XIV w. przez Krzyżaków na sztucznej wysepce, utworzonej w wyniku rozwidlenia kanału Raduni. Niegdyś obiekt ten posiadał aż 18 kół wodnych (po 9 po każdej stronie młyna) napędzających turbiny do mielenia zboża. Młyn pozostawał w użyciu aż do II wojny światowej. Obecnie mieści się tu centrum handlowe.
 
Kościół św. Katarzyny jest najstarszym kościołem parafialnym na terenie Starego Miasta w Gdańsku. Powstał w pierwszej połowie XIII w. z fundacji książąt gdańsko-pomorskich i wielokrotnie był rozbudowywany. Tutaj odbywały się uroczystości pogrzebowe księcia Świętopełka. Tutaj we wnętrzu znajduje się również płyta nagrobna i epitafium Jana Heweliusza, wielkiego astronoma pochodzącego z Gdańska. Na wieży kościelnej umieszczony jest carillon, instrument muzyczny składający się z 49 dzwonów.
 
Kościół św. Brygidy istnieje wprawdzie od średniowiecza, ale światowy rozgłos zyskał dopiero w ubiegłym stuleciu jako świątynia „Solidarności”. W latach 80. stał się ważnym punktem oporu przeciwko komunistycznym władzom, a pomoc i schronienie otrzymywali tu m.in. Lech Wałęsa, Tadeusz Mazowiecki, Jacek Kuroń czy ks. Jerzy Popiełuszko. Jako kościół parafii obejmującej wielkie zakłady przemysłowe miasta, w tym Stocznię Gdańską, stał się sanktuarium Matki Bożej Królowej Świata Pracy i gościł m.in. takie osobistości jak Ronald Reagan, George Bush, François Mitterand, Margaret Thatcher oraz koronowane głowy z Holandii i Szwecji.
 
Kościół św. Jakuba powstał na początku XV w., ale w wyniku wielu pożarów i zniszczeń wywołanych działaniami wojennymi wielokrotnie był przebudowywany lub wręcz odbudowywany. Od 1815 aż do 1948 r. kościół nie pełnił funkcji sakralnych i mieścił bibliotekę, szkołę, a nawet siedzibę Gdańskiej Izby Rzemieślniczej. Obecnie jest w rękach zakonu kapucynów. Posiada ciekawe freski i witraże, przedstawiające postać św. Jakuba, patrona parafii i wszystkich pielgrzymów.

Warto również zobaczyć w Gdańsku:

Długi Targ wraz z ratuszem Głównego Miasta, Dworem Artusa, fontanną Neptuna i zabytkowymi kamienicami miejskimi;
Bramy miejskie, w tym Bramę Zieloną, Wyżynną, Złotą i Świętojańską;
Żuraw – zabytkowy dźwig portowy nad Motławą;
Wyspę Spichrzów z tzw. Błękitnym Barankiem (lub Spichrzem Wisłoujście), mieszczącym Muzeum Archeologiczne;
• pozostałości bastionów twierdzy gdańskiej, w tym Twierdzę Wisłoujście;
pomnik Obrońców Wybrzeża na Westerplatte.

 

INFORMACJA TURYSTYCZNA

Gdańskie Centrum Informacji Turystycznej
Gdańsk, ul. Długi Targ 28/29
+48 58 301 53 55,  +48 58 683 54 85
www.visitgdansk.com.pl/noclegi

Pomorskie Centrum Informacji Turystycznej
Gdańsk, ul. Wały Jagiellońskie 2a
+48 58 732 70 41
 
Punkt Informacji Turystycznej w Szkolnym Schronisku Młodzieżowym
Gdańsk, ul. Grunwaldzka 224
+48 58 520 68 65
 
Punkt Informacji Turystycznej
Gdańsk, ul. Podwale Grodzkie
(w tunelu przy dworcu PKP)
+48 58 721 32 77
 
Punkt Informacji Turystycznej na lotnisku im. Lecha Wałęsy
Gdańsk, ul. Słowackiego 200
+48 58 348 13 68
 
Kościół pw. św. Jakuba Apostoła
Gdańsk, ul. Wałowa 28
+48 58 301 55 50
 

Gdański Klub Przyjaciół Pomorskiej Drogi św. Jakuba – Danuta Świtalska
tel.+48 508 739 073, mail. danka_teresa@wp.pl

Bractwo św. Jakuba Appstoła w Gdańsku - prezes Piotr Kumpiecki
siedziba przy kościele św. Jakuba w Gdańsku, ul. Wałowa 28
mail: bractwo@caminogdansk.pl
www.facebook.com/groups/swjakubgdansk
 
Kapelan Pomorskiej Drogi w Archidiecezji Gdańskiej  - ks. Adam Jeszka,
wikariusz w parafii Matki Bożej Brzemiennej w Gdańsku Matemblewie
  mail:  adamo07@tlen.pl
 
 
 


 

 

Do obsługi powyższego pliku konieczne będzie zainstalowanie aplikacji obsługującej ten format. W celu pobrania aplikacji można skorzystać z poniższych przycisków:

Uwagi oraz sugestie

DO GÓRY