Kamień Pomorski

PAŃSTWO: Polska                                   
WOJEWÓDZTWO: zachodniopomorskie  
POWIAT: kamieński                  
ARCHIDIECEZJA: szczecińsko-kamieńska 
 
To najstarsze lub jedno z najstarszych miast Pomorza, którego nazwa dodatkowo wskazuje na słowiańską genezę. Już w X w., za czasów Mieszka I, istniał tu gród, a w XI w. swoją siedzibę wybudował tu pierwszy władca Pomorza – Warcisław I. Znaczenie grodu wzrosło jeszcze bardziej za czasów Bolesława Krzywoustego, kiedy to na Pomorze przybyła misja chrystianizacyjna biskupa Ottona z Bambergu. Już niedługo potem, w 1175 r., miasto stało się siedzibą biskupstwa, które z przyczyn politycznych (najazdy Duńczyków) zostało przeniesione z Wolina. Dopiero sto lat później książę Barnim I nadał osadzie prawa miejskie i otoczył Kamień murami, w których umieszczono aż osiem baszt obronnych. Zespół katedralny, na który oprócz samej świątyni składały się pałac biskupi oraz zabudowania kapituły, został otoczony dodatkowymi murami, tworząc niejako oddzielne miasto. Świetny rozwój Kamienia został w XIV w. przypieczętowany wstąpieniem miasta do związku Hanzy. Powolny upadek grodu następował od XVII w. Najpierw wojna trzydziestoletnia, a następnie zmiany przynależności ziemi kamieńskiej (Pomorze, Szwecja, Brandenburgia) spowodowały, że na długi czas miasto stało się coraz mniej liczącą się osadą rolniczą. Dopiero wiek XIX i odkrycie solanek wprowadziły nieco ożywienia w rozwoju miasta. Wybudowano zakłady lecznicze, a miasto uzyskało status uzdrowiska. Po II wojnie światowej Kamień Pomorski stał się częścią Polski a odbudowana katedra, po blisko 400-letnim panowaniuluteranizmu, ponownie stała się siedzibą biskupów szczecińsko-kamieńskich. Patronuje jej św. Jan Chrzciciel, którego podobizna widnieje również w herbie miasta. Patronem parafii jest natomiast św. Otton, misjonarz Pomorza.
 
Festiwal organowy
Każdego roku podczas letnich miesięcy w kamieńskiej katedrze odbywa się Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej. Ta wielka i znana szeroko w całej Polsce impreza przyciąga miłośników muzyki poważnej z całego kraju i z zagranicy. Często zapraszani są wybitni organiści i śpiewacy, którzy na co dzień zapełniają prestiżowe sale koncertowe Europy. To jedna z najważniejszych imprez kulturalnych regionu Pomorza Zachodniego.
 
Obraz Jezusa Brzozdowieckiego
Wiszący w jednej z bocznych kaplic obraz Jezusa Ukrzyżowanego pochodzi z Brzozdowiec w dawnej archidiecezji lwowskiej. Według dawnych zapisków trafił do tamtejszej świątyni w XVII w. i niemal od razu zasłynął cudami. Kiedy w 1945 r. ludność z tamtych terenów przesiedlano na tereny dzisiejszej Polski, mieszkańcy Brzozdowiec zabrali ze sobą cudowny obraz. W taki sposób, wraz z wiernymi, trafił on najpierw do Trzebieszewa, a później do Kamienia Pomorskiego, gdzie znajduje się do dziś.
 
GŁÓWNE ATRAKCJE MIASTA
 
Konkatedra św. Jana Chrzciciela
Jej początki sięgają XII w., kiedy to książę pomorski Kazimierz I ufundował świątynię dla nowo utworzonego tu biskupstwa. Prace budowlane rozpoczęto w stylu romańskim, którego ślady doskonale widoczne są w absydzie i części prezbiterium kościoła. Niestety, nie ukończono budowy z powodu najazdów Brandenburczyków. Kontynuacja budowy była możliwa dopiero w XIV w., lecz tym razem stawiano już główną nawę w stylu gotyckim. Za unikatowy w skali kraju uważa się przykatedralny wirydarz, jedyny tego typu w Polsce. Jego wnętrze wypełnia starodrzew rzadkich okazów m.in. żywotnika olbrzymiego czy ostrokrzewu zimozielonego. Do najcenniejszych elementów wystroju katedry z pewnością należą wspaniałe barkowe organy. Powstały w drugiej poł. XVII w. i zostały ufundowane przez ostatniego przed-stawiciela rodu Gryfitów księcia Ernesta Bogusława de Croya. Składają się z 3300 piszczałek, mają 13 m szerokości i ponad 9 m wysokości. W tym samym czasie co organy powstała barokowa krata lektoryjna oddzielająca prezbiterium od części nawy oraz metalowa kuta krata otaczająca kamienną chrzcielnicę. Do ważnych elementów zabytkowych wnętrza należą ponadto: wspaniała ambona, obrazy Łukasza Cranacha Starszego wiszące w prezbiterium, gotycki tryptyk umieszczony jako ołtarz główny, a także romańskie portale do zakrystii oraz od strony południowej nawy poprzecznej (transeptu). Warto zwrócić również uwagę na wczesnośredniowieczne polichromie pokrywające część sklepienia prezbi-terium oraz wnętrze zakrystii. Na uwagę zasługuje również muzeum katedralne, mieszczące się w gotyckich pomieszczeniach, które przed wojną mieściły najbogatszy skarbiec katedralny w tej części Europy. 
 
Osiedle katedralne
Do zabudowań osiedla katedralnego należą również: zabytkowy Pałac Biskupi, będący od XIV w. siedzibą kurii oraz XVIII-wieczne zabudowania kanonii wraz z budynkami gospodarczymi. W jednym z nich, tzw. Dworku Kleista, mieszkał w XVIII w. Ewald Jürgen von Kleist, dziekan kapituły i jednocześnie ceniony fizyk, wynalazca pierwszego kondensatora elektrycznego, tzw. butelki Kleista.
 
Parafia pw. św. Ottona
Pl. Katedralny 8, Kamień Pomorski
tel.(+48) 91 382 05 54
 
 
Warto również zobaczyć w Kamieniu Pomorskim:
 
kościoły filialne pw. Wniebowzięcia NMP oraz św. Mikołaja leżące poza terenem osiedla katedralnego, a będące niegdyś kościołami miejskimi Kamienia;
Basztę i Bramę Wolińską oraz fragmenty murów obronnych – pozostałości dawnych fortyfikacji miejskich; w baszcie mieści się dziś Muzeum Kamieni;
ratusz gotycki, wzniesiony w XIV w. z wyraźnymi cechami stylu renesansowego;
Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej mieszczące się w zabudowaniach dawnego Pałacu Biskupiego; szczegóły na www.mhzk.eu;
• zabudowania sanatorium – szpital uzdrowiskowy „Mieszko” z 1875 r., sanatorium „Chrobry” z 1921 r., dawny Zakład Przyrodoleczniczy z 1882 r. 
 

 

Uwagi oraz sugestie

DO GÓRY